کاربرد و طرز استفاده صحیح از پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم) در ضدعفونی آب استخر
پودر پرکلرین یا هیپوکلریت کلسیم یکی از پر کاربرد ترین مواد گند زدا برای ضدعفونی آب استخرهاست که به خاطر خاصیت میکروب کشی قوی، ماندگاری بالا و سهولت در استفاده، در استخرهای خانگی و عمومی به صورت گسترده استفاده می شود. با وجود مزایای فراوان، استفاده نادرست از این ماده می تواند باعث مشکلاتی مثل تحریک پوست و چشم، افزایش بیش از حد کلر آزاد، و حتی خوردگی تجهیزات شود. از این رو، آشنایی با نحوه درست استفاده از پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم)، یکی از الزامات مدیریت ایمن و بهداشتی آب استخر می باشد. برای دستیابی به آب استخر شفاف، بهداشتی و عاری از میکروارگانیسم های مضر، باید دوز مناسب پرکلرین بر اساس حجم استخر و میزان تردد افراد تعیین شود، محلول به درستی تهیه شود و زمان بندی تزریق ماده با گردش آب هماهنگ باشد. این فرایند نیاز به دقت، اندازه گیری دقیق و پایش مستمر کلر آزاد باقی مانده در آب دارد.
هیپوکلریت کلسیم (Calcium Hypochlorite) یک ترکیب شیمیایی سفید رنگ با بوی تند کلر است که به عنوان یکی از قوی ترین و مقرون به صرفه ترین مواد گند زدا و ضدعفونی کننده در دنیا شناخته می شود. این ماده معمولاً به صورت پودر یا گرانول عرضه می شود و دارای خاصیت اکسید کنندگی قوی است. این ماده در تماس با آب، کلر آزاد تولید می کند که عامل اصلی گند زدایی در خیلی از صنایع و کاربردهاست.
یکی از شناخته شده ترین کاربردهای هیپوکلریت کلسیم به عنوان مواد شیمیایی، ضدعفونی آب استخرهای عمومی و خصوصی است. این ماده با از بین بردن باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و جلبک ها، باعث شفافیت و بهداشت آب می شود. از آنجا که پایداری بالایی در برابر نور خورشید دارد، نسبت به کلر مایع برای استخرهای روباز گزینه ای مناسب تر است.
در تصفیه خانه های آب شهری و روستایی، این ماده بهعنوان جایگزین هیپوکلریت سدیم برای کلرزنی آب شرب استفاده می شود. به خاطر ماندگاری بالا، وزن کم در حمل و نقل و ایمنی بیشتر نسبت به گاز کلر، این ماده انتخابی اقتصادی و مطمئن در خیلی از مناطق محروم یا در شرایط بحرانی می باشد.
این ماده در صنایع غذایی، دارویی، دامداری و مرغداری برای ضدعفونی سطوح تماس با مواد غذایی، ابزارها، ظروف، دیوار و کف سالن ها کاربرد دارد. محلول رقیق پرکلرین می تواند به عنوان یک شوینده ضد باکتریایی هم عمل کند.
در کارخانه های بسته بندی و صادرات محصولات کشاورزی، برای شست و شو و ضد عفونی سبزی و میوه، از محلول رقیق هیپوکلریت کلسیم (معمولاً ۵۰ تا ۲۰۰ ppm) استفاده می شود. این روش مانع رشد کپک ها و افزایش ماندگاری محصول می شود.
در مناطق دچار سیل، زلزله یا در اردوگاه های موقت، این ماده به عنوان راهکار سریع برای گند زدایی آب آلوده یا مشکوک به آلودگی استفاده می شود. این ماده در بسته های قابل حمل می تواند به راحتی در دسترس نیروهای امدادی و مردم قرار گیرد. این ماده شیمیایی بهعنوان یک ماده ضد عفونی کننده قدرتمند، کاربرد های مختلفی در بهداشت عمومی، تصفیه آب، کشاورزی و صنایع مختلف دارد.
پیش از هر چیز باید حجم آب استخر را محاسبه کنیم و متناسب با شرایط، دوز پرکلرین را انتخاب کرد. دوز پیشنهادی در جدول زیر آمده است:
نوع کاربرد |
دوز پیشنهادی پرکلرین (گرم در ۱۰۰۰ لیتر آب) |
زمان استفاده |
نگهداری روزانه |
۳ تا ۵ گرم |
هر روز یا هر ۲ روز یک بار |
استفاده در استخر عمومی |
۵ تا ۱۰ گرم |
یک تا دو بار در روز |
کلر زنی شوک (در آلودگی یا کدورت بالا) |
۱۰ تا ۲۰ گرم |
در شرایط اضطراری یا بعد از بارندگی |
مثال کاربردی: برای استخر ۳۰ متر مکعبی (۳۰٬۰۰۰ لیتر)، اگر قصد کلرزنی روزانه داشته باشید، ۹۰ تا ۱۵۰ گرم پرکلرین کافی است.
هیچ وقت نباید پرکلرین پودری را به صورت مستقیم وارد آب استخر کنید. در عوض، طبق مراحل زیر محلول مناسب تهیه کنید:
برای توزیع یکنواخت کلر در آب:
بهتر است فرآیند کلرزنی در ساعات عصر یا شب انجام شود تا نور خورشید باعث تجزیه کلر نشود.
پس از گذشت ۲ تا ۴ ساعت از افزودن پرکلرین، میزان کلر آزاد (Free Chlorine) را با کمک کیت تست کلر یا نوار تست اندازه گیری کنید:
پیشنهاد می شود زمان بندی منظم برای کلر زنی با پرکلرین در نظر بگیرید:
هیپوکلریت کلسیم نسبت به سایر مواد گند زدا مزایایی دارد:
اما در کنار این مزایا، باید با دقت و اطلاعات کافی از آن استفاده کنیم تا اثرگذاری آن افزایش پیدا کند و از آسیب های جانبی جلوگیری شود. ضد عفونی اصولی و برنامه ریزی شده با پرکلرین، تضمین کننده سلامت شناگران و کیفیت پایدار آب استخر است. با تعیین دوز درست، تهیه محلول ایمن و توزیع درست آن در استخر، می توانیم از رشد میکروارگانیسم ها جلوگیری کنیم. همچنین با کنترل مداوم سطح کلر آزاد و رعایت نکات ایمنی، بهره برداری مطمئن و حرفه ای از پرکلرین امکان پذیر خواهد بود. به خصوص برای استخرهای پرتردد، درک و اجرای درست این مراحل ضروری است. اگر به دنبال محصولی با کیفیت هستید، شرکت دلکو صنعت با ارائه محصولات، نیازهای متنوع صنایع را با بالاترین کیفیت تأمین می کند.