کاربرد و طرز استفاده صحیح از پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم) در ضدعفونی آب استخر

کاربرد و طرز استفاده صحیح از پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم) در ضدعفونی آب استخر

پودر پرکلرین یا هیپوکلریت کلسیم یکی از پر کاربرد ترین مواد گند زدا برای ضدعفونی آب استخرهاست که به خاطر خاصیت میکروب‌ کشی قوی، ماندگاری بالا و سهولت در استفاده، در استخرهای خانگی و عمومی به صورت گسترده استفاده می شود. با وجود مزایای فراوان، استفاده نادرست از این ماده می‌ تواند باعث مشکلاتی مثل تحریک پوست و چشم، افزایش بیش از حد کلر آزاد، و حتی خوردگی تجهیزات شود. از این‌ رو، آشنایی با نحوه درست استفاده از پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم)، یکی از الزامات مدیریت ایمن و بهداشتی آب استخر می باشد. برای دستیابی به آب استخر شفاف، بهداشتی و عاری از میکروارگانیسم‌ های مضر، باید دوز مناسب پرکلرین بر اساس حجم استخر و میزان تردد افراد تعیین شود، محلول به‌ درستی تهیه شود و زمان‌ بندی تزریق ماده با گردش آب هماهنگ باشد. این فرایند نیاز به دقت، اندازه‌ گیری دقیق و پایش مستمر کلر آزاد باقی مانده در آب دارد.

کاربرد پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم) در ضدعفونی و تصفیه آب

معرفی اجمالی پرکلرین

هیپوکلریت کلسیم (Calcium Hypochlorite) یک ترکیب شیمیایی سفید رنگ با بوی تند کلر است که به عنوان یکی از قوی‌ ترین و مقرون‌ به‌ صرفه‌ ترین مواد گند زدا و ضدعفونی‌ کننده در دنیا شناخته می‌ شود. این ماده معمولاً به‌ صورت پودر یا گرانول عرضه می‌ شود و دارای خاصیت اکسید کنندگی قوی است. این ماده در تماس با آب، کلر آزاد تولید می‌ کند که عامل اصلی گند زدایی در خیلی از صنایع و کاربردهاست.

کاربرد اصلی پرکلرین

• ضدعفونی آب استخرها

یکی از شناخته‌ شده‌ ترین کاربردهای هیپوکلریت کلسیم به عنوان مواد شیمیایی، ضدعفونی آب استخرهای عمومی و خصوصی است. این ماده با از بین بردن باکتری‌ ها، ویروس‌ ها، قارچ‌ ها و جلبک‌ ها، باعث شفافیت و بهداشت آب می‌ شود. از آن‌جا که پایداری بالایی در برابر نور خورشید دارد، نسبت به کلر مایع برای استخرهای روباز گزینه‌ ای مناسب‌ تر است.

• گند زدایی آب آشامیدنی

در تصفیه‌ خانه‌ های آب شهری و روستایی، این ماده به‌عنوان جایگزین هیپوکلریت سدیم برای کلرزنی آب شرب استفاده می‌ شود. به خاطر ماندگاری بالا، وزن کم در حمل‌ و نقل و ایمنی بیشتر نسبت به گاز کلر، این ماده انتخابی اقتصادی و مطمئن در خیلی از مناطق محروم یا در شرایط بحرانی می باشد.

• ضدعفونی سطوح و تجهیزات صنعتی

این ماده در صنایع غذایی، دارویی، دامداری و مرغداری برای ضدعفونی سطوح تماس با مواد غذایی، ابزارها، ظروف، دیوار و کف سالن‌ ها کاربرد دارد. محلول رقیق پرکلرین می‌ تواند به‌ عنوان یک شوینده ضد باکتریایی هم عمل کند.

• گند زدایی میوه و سبزیجات

در کارخانه‌ های بسته‌ بندی و صادرات محصولات کشاورزی، برای شست‌ و شو و ضد عفونی سبزی و میوه، از محلول رقیق هیپوکلریت کلسیم (معمولاً ۵۰ تا ۲۰۰ ppm) استفاده می‌ شود. این روش مانع رشد کپک‌ ها و افزایش ماندگاری محصول می‌ شود.

• تصفیه اضطراری آب در مواقع بحرانی

در مناطق دچار سیل، زلزله یا در اردوگاه‌ های موقت، این ماده به‌ عنوان راهکار سریع برای گند زدایی آب آلوده یا مشکوک به آلودگی استفاده می شود. این ماده در بسته‌ های قابل‌ حمل می‌ تواند به‌ راحتی در دسترس نیروهای امدادی و مردم قرار گیرد. این ماده شیمیایی به‌عنوان یک ماده ضد عفونی‌ کننده قدرتمند، کاربرد های مختلفی در بهداشت عمومی، تصفیه آب، کشاورزی و صنایع مختلف دارد. 

محاسبه مقدار مصرف پرکلرین

پیش از هر چیز باید حجم آب استخر را محاسبه کنیم و متناسب با شرایط، دوز پرکلرین را انتخاب کرد. دوز پیشنهادی در جدول زیر آمده است:

مثال کاربردی: برای استخر ۳۰ متر مکعبی (۳۰٬۰۰۰ لیتر)، اگر قصد کلرزنی روزانه داشته باشید، ۹۰ تا ۱۵۰ گرم پرکلرین کافی است.

تهیه محلول پرکلرین

هیچ‌ وقت نباید پرکلرین پودری را به صورت مستقیم وارد آب استخر کنید. در عوض، طبق مراحل زیر محلول مناسب تهیه کنید:

• یک سطل پلاستیکی بزرگ و تمیز انتخاب کرده و با آب سرد معمولی (بدون کلر) پر کنید.
• مقدار محاسبه‌ شده پرکلرین را آرام‌ آرام در آن بریزید.
• محلول را با قاشق یا چوب غیر فلزی کاملاً هم بزنید تا پرکلرین حل شود.
• در صورت ته‌ نشین شدن مواد نا محلول، از ریختن ته‌ مانده در استخر خودداری کنید.

 اضافه کردن محلول به استخر

برای توزیع یکنواخت کلر در آب:

• پمپ گردش آب را روشن کنید تا جریان ایجاد شود.
• محلول پرکلرین را به‌ آرامی در اطراف لبه‌ های استخر بریزید.
• از ریختن محلول در یک نقطه خاص یا نزدیک به ورودی‌ ها خودداری کنید.

بهتر است فرآیند کلرزنی در ساعات عصر یا شب انجام شود تا نور خورشید باعث تجزیه کلر نشود.

بررسی سطح کلر آزاد

پس از گذشت ۲ تا ۴ ساعت از افزودن پرکلرین، میزان کلر آزاد (Free Chlorine) را با کمک کیت تست کلر یا نوار تست اندازه‌ گیری کنید:

• مقدار مناسب کلر آزاد بین ۱ تا ۳ ppm است.
• اگر کمتر از ۱ باشد، اثر ضد عفونی کافی نیست.
• اگر بیشتر از ۵ باشد، باعث تحریک پوست و چشم می‌ شود.

زمان‌ بندی و تکرار فرآیند

پیشنهاد می‌ شود زمان‌ بندی منظم برای کلر زنی با پرکلرین در نظر بگیرید:

• برای استخر خانگی: یک‌ بار در روز یا یک روز در میان، دوز نگهداری استفاده شود.
• برای استخر عمومی: بسته به میزان استفاده، روزی دو بار یا حتی بیشتر.
• پس از بارندگی یا ورود زیاد شناگران: کلر زنی تقویتی یا شوک توصیه می‌ شود.
   

نکات ایمنی مهم در استفاده از پرکلرین

• همیشه از دستکش، ماسک و عینک ایمنی استفاده کنید.
• این ماده را در محیطی خشک، دور از آفتاب و مواد آتش‌ زا نگهداری کنید.
• از ترکیب آن با اسید، آمونیاک یا شوینده‌ های دیگر خودداری کنید.
• فقط مقدار مورد نیاز روزانه را حل و مصرف کنید؛ محلول مانده خاصیت خود را از دست می‌ دهد.
• از تماس مستقیم پودر یا محلول غلیظ با پوست، چشم و سطوح فلزی خودداری کنید.
   

چرا پرکلرین را انتخاب کنیم؟

هیپوکلریت کلسیم نسبت به سایر مواد گند زدا مزایایی دارد:

• غلظت بالا و اثربخشی سریع
• ماندگاری بیشتر نسبت به کلر مایع
• قابل‌ حمل و ذخیره در بسته‌ بندی پودری
• مناسب برای ضد عفونی آب، دیواره و کف استخر

اما در کنار این مزایا، باید با دقت و اطلاعات کافی از آن استفاده کنیم تا اثرگذاری آن افزایش پیدا کند و از آسیب‌ های جانبی جلوگیری شود. ضد عفونی اصولی و برنامه‌ ریزی‌ شده با پرکلرین، تضمین‌ کننده سلامت شناگران و کیفیت پایدار آب استخر است. با تعیین دوز درست، تهیه محلول ایمن و توزیع درست آن در استخر، می‌ توانیم از رشد میکروارگانیسم‌ ها جلوگیری کنیم. همچنین با کنترل مداوم سطح کلر آزاد و رعایت نکات ایمنی، بهره‌ برداری مطمئن و حرفه‌ ای از پرکلرین امکان‌ پذیر خواهد بود. به‌ خصوص برای استخرهای پر‌تردد، درک و اجرای درست این مراحل ضروری است. اگر به دنبال محصولی با کیفیت هستید، شرکت دلکو صنعت با ارائه محصولات، نیازهای متنوع صنایع را با بالاترین کیفیت تأمین می‌ کند.