ژنراتور

ژنراتور دستگاهی است که انرژی مکانیکی، شیمیایی یا دیگر انرژی‌ ها را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌ کند. این دستگاه‌ جهت تولید برق متناوب در مکان‌ های مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرد و نقش حیاتی در تأمین برق اضطراری و تأسیسات بدون اتصال دائم به شبکه دارند. این تجهیزات در انواع مختلفی مانند دیزلی، گازسوز، بنزینی و حتی توربینی تولید می‌ شوند و در ابعاد کوچک خانگی تا ظرفیت‌ های صنعتی بسیار بالا در نیروگاه‌ ها و معادن به کار می‌ روند. عملکرد یک ژنراتور بر پایه القای الکترومغناطیسی است، طوری که با چرخش روتور در میدان مغناطیسی، جریان الکتریکی در سیم‌ پیچ‌ های استاتور تولید می‌ شود. ژنراتورها نه تنها در مواقع قطع برق شهری، بلکه در پروژه‌ های عمرانی، بیمارستان‌ ها، مراکز داده و بسیاری از صنایع به‌ عنوان منبع پایدار برق کاربرد دارند. انتخاب نوع مناسب ژنراتور به عواملی چون توان مصرفی، نوع سوخت، نوع کارکرد (اضطراری یا دائم‌ کار) و شرایط محیطی وابسته است. همچنین نگهداری صحیح از ژنراتور، نظیر تعویض به‌ موقع روغن، فیلتر و بررسی اتصالات، نقش مهمی در افزایش عمر مفید آن دارد. در نهایت، ژنراتورها ابزار مهمی برای تضمین پایداری تأمین انرژی در شرایط بحرانی و موقعیت‌ های فاقد زیرساخت برقی هستند. برای مشاوره، خرید و استعلام قیمت انواع ژنراتور با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید.

ژنراتور یا مولد برق چیست؟

در قرن 19 میلادی مایکل فارادی اصول عملکرد مولد های الکترومغناطیسی را کشف کرد. این اصل آغازی برای تولید ژنراتورهای امروزی به شمار می‌ آید. این محصول دستگاهی است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌ کند. این وسیله نقش حیاتی در تأمین برق در مواقع اضطراری، صنایع، بیمارستان‌ ها، کارگاه‌ های ساختمانی و حتی مصارف خانگی دارد. همچنین از این دستگاه در مکان‌ هایی که دسترسی به شبکه برق پایدار وجود ندارد، استفاده می شود. این مولدهای برق از دو بخش اصلی تشکیل شده‌ اند: موتور که وظیفه تولید انرژی مکانیکی را دارد و آلترناتور که انرژی مکانیکی را به الکتریسیته تبدیل می‌ کند. این دستگاه‌ ها با استفاده از سوخت‌ های مختلف مانند دیزل، بنزین، گاز طبیعی و حتی انرژی‌ های تجدیدپذیر کار می‌ کنند.انواع ژنراتورها شامل انواع پرتابل (قابل حمل) برای مصارف کوچک، انواع صنعتی برای کارگاه‌ ها و کارخانه‌ ها و انواع اضطراری برای تأمین برق در شرایط بحرانی هستند. انتخاب مولد برق مناسب به میزان توان مصرفی و نوع کاربرد بستگی دارد. ژنراتورها نقش مهمی در ثبات شبکه برق، افزایش بهره‌ وری صنعتی و جلوگیری از قطعی‌ های ناگهانی دارند. با نگهداری و سرویس منظم، عمر مفید آن ها افزایش یافته و عملکرد بهینه‌ تری خواهند داشت.

برای انتخاب ژنراتور برق اضطراری جهت مصارف خانگی و یا صنعتی نیاز به عملیات محاسباتی دقیق است. این محاسبات توسط کارشناسان مجرب دلکو صنعت انجام می‌ پذیرد.

انواع ژنراتور

این دستگاه بر اساس سوخت موتور مکانیکی خود به سه دسته تقسیم می‌ شود:

این محصول بر اساس کارایی به سه دسته خانگی، نیمه‌ صنعتی و صنعتی تقسیم می‌ شود. ژنراتورهای خانگی از توان 1 الی 50 کیلووات، تک فاز و با سوخت گاز و گازوئیل عرضه می‌ شود. نوع نیمه‌ صنعتی معمولاً از توان 2 تا 50 کیلووات، سه فاز و با سوخت گازوئیل عرضه می‌ شود. موارد مصرف این دیزل ژنراتور در جوشکاری، دستگاه تخریب و … مورد استفاده قرار می‌ گیرد. نوع صنعتی در قدرت‌ های بالا (چند مگاواتی) ساخته‌ شده و برای تأمین نیروی الکتریسیته‌ ی مورد نیاز کارخانه‌ های بزرگ، معادن و شهرها مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

نحوه عملکرد ژنراتور

همان‌ طور که گفته شد ژنراتور بر اساس القای الکترومغناطیسی و ایجاد شار مغناطیسی کار می‌ کند. القای الکترومغناطیسی ( Electromagnetic induction) یعنی تولید نیروی محرکه الکتریکی یک رسانا که در یک میدان مغناطیسی متغیر با زمان قرار دارد. یک جریان متناوب یا حرکت نسبی رسانا و میدان الکتریکی عامل تغییر میدان مغناطیسی است. در صورت بسته بودن مدار، نیروی الکتریکیِ تولیدشده در رسانا (سیم‌پیچ) باعث ایجاد جریان الکتریکی است. این جریان را جریان القایی نامیده‌ اند. به بیان بهتر در هر مولدی که از یک سیم‌ پیچ به‌ جای آهنربای دائم در آن استفاده‌ شده باشد، باید جریانی در سیم‌ پیچ‌ ها انتقال داده شود تا ماشین، قادر به تولید کار کند. در صورتی‌ که جریانی در سیم‌ پیچ تحریک مولد وجود نداشته باشد، چرخش روتور هرگز موجب تولید انرژی الکتریکی نمی‌ شود. به‌ طور مثال در نیروگاه‌ های بزرگ از مولد های کوچک برای تولید جریان تحریک مولد ها استفاده می‌ شود.

مولد برق در دو سری زغالی و اکسایتری ساخته و روانه بازار شده است. امروزه تمایل مشتریان به استفاده از ژنراتورهای اکسایتری (غیر زغالی) به دلیل کم بودن هزینه تعمیر و نگهداری نسبت به زغالی، بیشتر شده است. در مولدهای اکسایتری یا براشلس، زغال وجود ندارد و به دلیل القای ولتاژ تحریک می‌ شود. برای درک مفهوم کار این دستگاه مثال انتقال آب توسط پمپ زده می‌ شود. پمپ در واقع وسیله‌ ای است جهت انتقال آب نه دستگاه تولید آب! این محصول درواقع در سه نوع DC، سنکرون و آسنکرون طراحی و ساخته‌ شده است.

در مولد سنکرون، سرعت میدان مغناطیسی به وجود آمده با سرعت موتور برابر است. این نوع بیشتر برای تولید برق سه فاز مورد استفاده قرار می‌ گیرد در مولدهای آسنکرون سرعت میدان مغناطیسی به وجود آمده با سرعت گردش روتور برابر نیست و مانند ساختار الکتروموتورهای سه فاز است. کارکرد مولدبرق های DC به‌ مانند دو مورد قبلی است با این تفاوت که خروجی آن برق DC است.

انواع کارکرد ژنراتور

این دستگاه برحسب نوع کاربری‌ شان توسط کارخانه‌ های تولیدکننده به چهار نوع تقسیم‌ بندی می‌ شوند.:

• اضطراری: ژنراتورهای برای کاربری اضطراری در مواقع قطع برق برای چند ساعت مورداستفاده قرار می‌ گیرند.
• پایه: از این مدل برای مکان‌ های غیرثابت مانند نمایشگاه‌ ها استفاده می‌ شود.
• دائم: از این نوع برای تولید برق به‌ صورت دائم برای یک منطقه استفاده می‌ شود. این دستگاه ها باید از استانداردهای ISO8528, ISO3046, AS2789, DIN6271, and BS5514 بهره ببرند.
• چندمنظوره: این نوع مبدل‌ ها در کاربری‌ های فوق قرار می‌ گیرند.

این تأمین‌ کننده نیرو باید مقدار توان موردنیاز را بدون آسیب‌ رسانی فراهم آورد. این امر با ارائه یک یا چند مشخصه به دست می‌ آید.

مزایای ژنراتور

استفاده از انواع ژنراتور برای تولید برق دارای مزایایی از جمله این است:

• قابلیت انعطاف: این محصولات می‌ توانند در مکان‌ های مختلف نصب شده و به سرعت برق تولید کنند، این امکان را فراهم می‌ کند که در مواقع اضطراری یا در مناطقی که به شبکه برق متصل نیستند، از آنها استفاده کرد. 
• پشتیبانی در مواقع بحرانی: در مواقع قطعی برق یا بروز حوادث طبیعی مانند زلزله یا طوفان، این تامین کنندگان برق می‌ توانند به عنوان یک منبع پشتیبان برق مورد استفاده قرار گیرند تا برق را فراهم کنند.
• انعطاف‌ پذیری در اندازه: ژنراتورها در اندازه‌ها و ظرفیت‌ های مختلف در دسترس هستند، از دستگاه‌ های کوچک قابل حمل تا نیروگاه‌ های برق بزرگ، به همه نیازها پاسخ می‌ دهند.
• کارایی: معمولاً به خوبی در تبدیل انرژی به برق عمل می‌ کنند و کارایی بالایی دارند، این موضوع می‌ تواند در صرفه‌ جویی در مصرف سوخت و کاهش هزینه‌ های انرژی کمک کند.
• مستقل از زمان: با توجه به مستقل بودن از شبکه برق، این محصولات می‌ توانند به طور مداوم در طول زمان برق تولید کنند بدون توجه به فصل یا زمان.

کاربرد ژنراتور

از این محصول به عنوان یک منبع تأمین برق اضطراری، در صنایع، بیمارستان‌ ها، پروژه‌ های ساختمانی و مناطق دورافتاده برای تأمین انرژی پایدار و جلوگیری از قطعی برق استفاده می‌ شود. این دستگاه در مصارف مختلفی کاربرد دارد:

تأمین برق اضطراری
یکی از مهم‌ ترین کاربردهای این دستگاه، تأمین برق اضطراری در هنگام قطعی برق است. بیمارستان‌ ها، بانک‌ ها، مراکز داده و ساختمان‌ های اداری به دلیل وابستگی به برق پایدار، از انواع اضطراری آن برای جلوگیری از وقفه در عملکرد خود استفاده می‌ کنند.

استفاده در مناطق دورافتاده
در مکان‌ هایی که دسترسی به شبکه برق سراسری وجود ندارد، مانند روستاهای دورافتاده، سایت‌ های استخراج معادن، ایستگاه‌ های تحقیقاتی و پایگاه‌ های نظامی، ژنراتورها گزینه‌ ای ایده‌ آل برای تأمین انرژی هستند.

صنعت و تولید
کارخانه‌ ها و واحدهای صنعتی برای راه‌ اندازی ماشین‌ آلات سنگین، تجهیزات تولید و دستگاه‌ های الکتریکی به برق نیاز دارند. در بسیاری از مواقع، مولدهای برق به عنوان منبع تغذیه کمکی یا اصلی در صنایع مختلف استفاده می‌ شوند.

استفاده در پروژه‌ های ساختمانی
در پروژه‌ های ساختمانی، به دلیل نبود زیرساخت برق، ژنراتورها برای تأمین انرژی ابزارها و تجهیزات مورد نیاز مانند جرثقیل‌ ها، جوشکاری و سایر دستگاه‌ های برقی استفاده می‌ شوند.

تأمین برق در رویدادهای بزرگ
برگزاری رویدادهای بزرگ مانند کنسرت‌ ها، نمایشگاه‌ ها، جشنواره‌ ها و مراسمات ورزشی نیاز به برق مداوم دارد. از این رو، امکان تأمین برق در فضاهای باز و موقتی را فراهم می‌ کنند.

کشاورزی و آبیاری
در مزارع و باغات، ژنراتورها برای راه‌ اندازی پمپ‌ های آب، سیستم‌ های آبیاری و سایر تجهیزات کشاورزی استفاده می‌ شوند.

این دستگاه ها با تأمین برق در شرایط مختلف، نقش مهمی در صنایع، زیرساخت‌ ها و زندگی روزمره دارند و بسته به نیاز، در انواع و ظرفیت‌ های مختلف تولید و عرضه می‌ شوند.

مقایسه انواع ژنراتور

مقایسه انواع مختلف این محصول می تواند بر اساس چندین معیار مختلف انجام شود، از جمله نوع سوخت، کاربرد، نحوه تولید برق و ویژگی های فنی است. در ادامه، برخی از مهم ترین انواع و ویژگی های آن ها در جدول زیر معرفی شده است:

برای انتخاب بهترین نوع دستگاه، می توانید به مقاله ی مرتبط مراجعه کنید.

قیمت ژنراتور برق

قیمت ژنراتور ها تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که در ادامه به مهم ترین این عوامل اشاره می شود:

نوع سوخت

دیزلی: به طور کلی، مولدهای دیزلی به دلیل طول عمر و کارایی بالا معمولاً گران تر از انواع بنزینی و گازی استد.

بنزینی: انواع بنزینی معمولاً ارزان تر از دیزلی ها هستند، اما هزینه سوخت بالاتری دارند.

گازی: قیمت دستگاه های گازی ممکن است بسته به نوع گاز (طبیعی یا LPG) متفاوت باشد، اما به دلیل هزینه سوخت کمتر و کارایی بالا معمولاً در میان رده قیمت قرار دارند.

 توان خروجی

توان خروجی ژنراتور تأثیر مستقیمی بر قیمت آن دارد. هرچه توان خروجی محصول بالاتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. انواع صنعتی با توان بالا به مراتب گران تر از دستگاه های خانگی کوچک است.

برند و کیفیت ساخت
برندهای معروف و معتبر معمولاً قیمت های بالاتری دارند، زیرا کیفیت ساخت، قابلیت اطمینان و خدمات پس از فروش بهتری ارائه می دهند. برندهای معتبر مانند Caterpillar، Cummins، و Honda به دلیل سابقه و کیفیت بالای محصولاتشان معمولاً قیمت های بالاتری دارند.

ویژگی ها و امکانات اضافی

ویژگی های اضافی مانند سیستم های خودکار روشن و خاموش، کنترل های دیجیتالی، سیستم های کاهش نویز، و سیستم های محافظتی اضافی (مانند قطع کننده های اضطراری) می توانند قیمت دستگاه را افزایش دهند.

کاربرد و شرایط استفاده

خانگی: مولد های خانگی معمولاً ارزان تر هستند، زیرا توان خروجی و ویژگی های پیچیده کمتری دارند.

تجاری و صنعتی: مولدهای تجاری و صنعتی به دلیل نیاز به توان بالا و قابلیت اطمینان بیشتر معمولاً گران تر است.

شرایط بازار و تقاضا

نوسانات بازار و میزان تقاضا می تواند بر قیمت تاثیر گذار باشد. در زمان های بحرانی مانند بحران های انرژی یا بلایای طبیعی، تقاضا برای ژنراتورها افزایش می یابد و ممکن است قیمت ها نیز بالا رود.

هزینه های نگهداری و تعمیرات

دستگاه هایی که نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری دارند معمولاً قیمت بالاتری دارند، زیرا هزینه های بلند مدت استفاده از آن ها کمتر است.

محل ساخت

ژنراتورهای ساخته شده در کشورهای مختلف ممکن است قیمت های متفاوتی داشته باشند. محصولات وارداتی به دلیل هزینه های گمرک و حمل و نقل معمولاً گران تر از محصولات ساخت ایران است.

گارانتی و خدمات پس از فروش

وجود گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر می تواند تأثیر زیادی بر قیمت محصول داشته باشد. ژنراتورهایی که دارای گارانتی طولانی تر و خدمات پس از فروش بهتر هستند معمولاً قیمت بالاتری دارند.

نوسانات نرخ ارز

نوسانات نرخ ارز نیز می تواند تأثیر مستقیمی بر قیمت ژنراتورهای وارداتی داشته باشد.

با توجه به این عوامل، یک انتخاب مناسب نیازمند بررسی دقیق نیازها و شرایط خاص استفاده است. برای اطلاع از مشخصات فنی و قیمت محصولات، می‌ توانید با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید.