پمپ پریستالتیک

پمپ های پریستالتیک (Peristaltic Pumps) یا پمپ های غلتکی، نوعی پمپ جابجایی مثبت هستند که به دلیل ساختار منحصربه فرد و عملکرد تمیز، در صنایع مختلف مانند داروسازی، غذایی، شیمیایی، تصفیه آب و حتی پزشکی کاربرد گسترده ای دارند.

پمپ پریستالتیک چیست؟

پمپ های پریستالتیک (Peristaltic Pumps) که با نام پمپ های شلنگی نیز شناخته می شوند، با فشردن متوالی تیوب یا شلنگ توسط غلطک ها یا کفشک ها، سیال را بدون تماس با اجزای مکانیکی پمپ به جلو هدایت می کنند. این پمپ ها برای انتقال سیالات حساس، خورنده یا آلوده بدون تماس مستقیم با اجزای مکانیکی گزینه ای بسیار کارآمد به شمار می روند.

عملکرد پمپ پریستالتیک چگونه است؟

در پمپ های پریستالتیک، سیال تنها از طریق یک تیوب انعطاف پذیر عبور می کند که به صورت متناوب توسط غلطک هایی که روی روتور نصب شده اند فشرده می شود. این فشردگی، سیال را درون تیوب به جلو هدایت کرده و با باز شدن مجدد شلنگ، مکش صورت می گیرد. این فرآیند مشابه حرکت مری در بدن انسان است و باعث انتقال آرام، پیوسته و بدون پاشش سیال می شود.

ویژگی و مزایای پمپ پریستالتیک

پمپ های پریستالتیک به دلیل طراحی خاص و عملکرد بدون تماس مستقیم با سیال، گزینه ای بی نظیر برای انتقال دقیق، بهداشتی و ایمن انواع مایعات محسوب می شوند. در جدول زیر، مهم ترین ویژگی ها و مزایای این نوع پمپ ها را به صورت خلاصه مشاهده می کنید:

کاربرد پمپ پریستالتیک

پمپ های پریستالتیک به دلیل ساختار ایزوله، دقت بالا و قابلیت پمپاژ سیالات خاص، در صنایع زیر کاربرد گسترده ای دارند:

دارویی و پزشکی
 انتقال استریل محلول ها، واکسن ها، داروهای تزریقی و مایعات آزمایشگاهی

غذایی و نوشیدنی
 پمپاژ بهداشتی شیره، مربا، دوغ، عسل، افزودنی های مایع و مواد نیمه جامد

تصفیه آب و فاضلاب
 تزریق دقیق مواد شیمیایی مانند کلر، فلوکولانت، اسید و باز

شیمیایی
 انتقال محلول های خورنده، سمی یا حساس

معدنی و ساختمانی
 جابجایی دوغاب، گل حفاری، و مایعات ساینده

آزمایشگاهی
 تزریق دقیق محلول ها در فرآیندهای تحقیقاتی یا کنترل فرآیند صنعتی

انواع پمپ پریستالتیک

پمپ های پریستالتیک بر اساس نوع طراحی و کاربرد به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

پمپ پریستالتیک شلنگی

• دارای شلنگ های ضخیم و مقاوم در برابر فشار بالا
• مناسب برای مایعات خورنده، اسیدی، ویسکوز و حاوی ذرات جامد
• استفاده در صنایع نفت و گاز، معدن، شیمیایی و تصفیه آب

پمپ پریستالتیک لوله ای

• دارای لوله های انعطاف پذیر با دیواره نازک تر
• مناسب برای انتقال مایعات حساس و استریل
• کاربرد در صنایع داروسازی، پزشکی، غذایی و آزمایشگاهی

عوامل موثر در فشردگی شلنگ پمپ پریستالتیک

میزان فشردگی تیوب در پمپ پریستالتیک، پارامتری تعیین کننده در عملکرد هیدرولیکی، راندمان انتقال و دوام قطعات مصرفی سیستم است. این فشردگی باید به گونه ای تنظیم شود که مسیر عبور سیال به طور کامل توسط رولر یا کفشک مسدود گردد تا از پدیده بازگشت جریان (Backflow) جلوگیری شده و دبی خروجی یکنواخت حاصل شود. پارامترهایی نظیر سختی و الاستیسیته تیوب (Shore hardness)، فشار سیستم (Operating Pressure)، گرانروی سیال (Viscosity & Flow profile) و همچنین نرخ جریان حجمی (Flow Rate)، به صورت مستقیم بر مقدار فشردگی مؤثر تأثیر می گذارند. برای تیوب های با ساختار سخت تر نظیر Norprene یا EPDM، به فشردگی بالاتری نسبت به تیوب های سیلیکونی نیاز است، درحالی که در کاربردهای حساس مانند انتقال محلول های استریل یا مواد فعال زیستی، کمترین میزان فشردگی مؤثر توصیه می شود تا از تخریب ساختار سیال جلوگیری گردد. تنظیم بهینه فشردگی، نه تنها پایداری سیستم را تضمین می کند، بلکه مانع از افزایش گشتاور مورد نیاز، استهلاک زودرس تیوب و نوسان در نرخ پمپاژ می شود.

نصب و راه اندازی پمپ پریستالتیک

نصب صحیح پمپ پریستالتیک تأثیر مستقیم در کارکرد بهینه و افزایش طول عمر آن دارد. مهم ترین نکات در نصب عبارت اند از:

• نصب روی سطح صاف، افقی و بدون لرزش
• اطمینان از محکم بودن اتصالات تیوب به ورودی و خروجی
• استفاده از تیوب متناسب با نوع سیال (از نظر جنس و قطر)
• عدم پیچ خوردگی یا کشیدگی تیوب در مسیر حرکت
• بررسی جهت چرخش موتور پیش از راه اندازی
• پیش از راه اندازی مطمئن شوید تیوب پر از سیال است تا از عملکرد خشک جلوگیری شود (در صورت نیاز)

تعمیر و نگهداری پمپ پریستالتیک

یکی از مهم ترین مزایای پمپ پریستالتیک، نگهداری ساده و کم هزینه آن است. با رعایت نکات زیر می توان از بروز خرابی جلوگیری کرد:

• بازبینی دوره ای تیوب جهت سایش یا ترک خوردگی
• تعویض تیوب در فواصل مشخص بر اساس دما، فشار و نوع سیال
• اطمینان از عدم تجمع سیال یا ذرات در مسیر تیوب
• کنترل دقیق سرعت موتور و جلوگیری از اضافه بار

در محیط های صنعتی، استفاده از محافظ یا کاور برای جلوگیری از آسیب مکانیکی پیشنهاد می شود.

قیمت پمپ پریستالتیک

قیمت پمپ های پریستالتیک بسته به عوامل زیر متفاوت است:

• برند و کشور سازنده
• جنس تیوب و نوع پمپ (آزمایشگاهی یا صنعتی)
• دبی و فشار کاری
• دارا بودن سیستم کنترل دور یا اینورتر داخلی

در شرکت دلکو صنعت، مجموعه ای متنوع از پمپ های پریستالتیک با برندهای معتبر داخلی و خارجی در اختیار شما قرار دارد. کارشناسان فنی ما آماده مشاوره تخصصی در انتخاب بهترین مدل متناسب با نیاز صنعتی یا آزمایشگاهی شما هستند. همچنین امکان تأمین تیوب یدکی، قطعات جانبی و پشتیبانی پس از فروش نیز فراهم است.

برند معتبر پمپ پریستالتیک

در صنعت پمپ های پریستالتیک، برندهای معتبری مانند واتسون-مارلو (Watson-Marlow) و زیرمجموعه آن بریدل (Bredel) در کاربردهای صنعتی سنگین، و آلبین پمپ (Albin Pump) در انتقال سیالات با فشار بالا در تصفیه خانه ها و کشاورزی بسیار شناخته شده اند. پرومیننت (ProMinent) آلمان نیز به دلیل دقت بالا در دوزینگ و کنترل فرآیندهای شیمیایی، در پروژه های صنعتی جایگاه ویژه ای دارد. در حوزه آزمایشگاهی و انتقال سیالات حساس، برندهای کول-پارمر (Cole-Parmer) و هایدولف (Heidolph) انتخاب های قابل اعتمادی هستند. همچنین برندهای اقتصادی و دقیق مانند اتاترون (Etatron)، توماس (Thomas)، لانگر (Longer)، لیدفلوید (LeadFluid)، شنچن (Shenchen)، انتک (Entech) و بویسر (Boyser) با ارائه مدل هایی متنوع برای کاربردهای دارویی، غذایی، دوزینگ و تصفیه آب، سهم گسترده ای از بازار را به خود اختصاص داده اند. این برندها همگی از طریق شرکت دلکو صنعت با ضمانت اصالت کالا و پشتیبانی فنی تخصصی قابل تهیه هستند.