نحوه عملکرد دوزینگ پمپ و تفاوت آن با پمپ معمولی
دوزینگ پمپ یکی از تجهیزات مهم در صنایع شیمیایی، تصفیه آب و سیستم های کنترلی است که نقش آن تزریق دقیق و کنترل شده مواد شیمیایی در فرآیند های مختلف است. برخلاف پمپ های معمولی که تنها وظیفه انتقال حجم زیادی از مایعات را دارند، این محصول با تمرکز بر دقت، یکنواختی و قابلیت تنظیم دبی و فشار طراحی شده است. عملکرد این پمپ بر پایه مکانیزم جابجایی مثبت است؛ به این معنا که در هر سیکل، مقدار مشخصی از سیال را با فشار ثابت به سیستم تزریق می کند. این ویژگی باعث می شود در کاربرد هایی مثل تنظیم pH، کلرزنی استخر ها، تزریق اسید یا افزودنی ها، دوزینگ پمپ عملکردی بی رقیب داشته باشد.
دوزینگ پمپ یا «پمپ تزریق دقیق» به ماشینی گفته می شود که مقدار مشخصی از یک مایع (عمدتاً مواد شیمیایی) را با دُز کنترل شده به یک خط یا سیستم اضافه می کند. پمپ تزریق، یکی از تجهیزات دقیق و مهم در صنایع مختلف است که وظیفه آن تزریق مقدار مشخصی از سیال به یک سیستم یا خط فرآیندی می باشد. این پمپ ها برخلاف پمپ های معمولی که برای انتقال حجم زیاد مایعات طراحی شده اند، بر دقت در حجم تزریق و کنترل نرخ جریان تمرکز دارند.
ویژگی های مهم آن عبارت اند از:
برای درک بهتر عملکرد، ابتدا مهم است با اجزاء اصلی آشنا شویم:
مخزن ماده شیمیایی یا افزودنی
خط مکش (ساکشن) و خط تزریق (دبی)
شیر های یک طرفه (چک والو) در محل مکش و تزریق
چمبر (محفظه) تزریق که حجم آن قابل تنظیم است
محرک مکانیکی (iston، دیافراگم، موتور یا سیستم هیدرولیک)
کنترلر یا سیستم تنظیم برای تعیین دبی یا تعداد ضربۀ تزریق
عملکرد پمپ تزریق را می توان در چند گام ساده توضیح دهیم:
فاز مکش (Suction phase): محرک (مثلاً دیافراگم یا پیستون) به سمت عقب حرکت می کند، حجم محفظه افزایش پیدا می کند، شیر مکش باز و ماده وارد محفظه می شود.
فاز تزریق (Discharge phase): محرک به سمت جلو حرکت می کند، حجم محفظه کاهش پیدا کرده، شیر تزریق باز می‌شود و ماده به خط تزریق رانده می‌شود.
تنظیم دبی: مقدار تزریق می تواند با تغییر طول کورس پیستون / دیافراگم، سرعت موتور، یا تنظیمات الکترونیکی کنترل شود.
تزریق دقیق: در بعضی مدل ها تزریق به صورت انتخابی یا متناسب با جریان اصلی می تواند انجام شود (مثلاً نسبت به جریان آب). برای مثال، نوعی دوزینگ پمپ هیدرولیکی که توسط جریان آب فعال می شود و تزریق را به نسبت آن انجام می دهد.
در این بخش، به نکاتی می پردازیم که دوزینگ پمپ را از پمپ های معمولی (مثل پمپ های انتقال، پمپ های سانتریفیوژ یا گریز از مرکز) متمایز می کند:
| ویژگی | پمپ معمولی | دوزینگ پمپ |
| هدف اصلی | انتقال سیال با دبی بالا و گاهی فشار متوسط تا بالا | تزریق سیال با دبی پایین و بسیار دقیق |
| دبی قابل تنظیم | غالباً کم امکان تنظیم دقیق | تنظیم بسیار دقیق جریان یا حجم تزریق |
| سازگاری با سیالات خاص | ممکن است، اما ممکن است دقیق نباشد | طراحی شده برای سیالات خاص: خورنده، افزودنی، اسید، قلیا |
| واکنش به فشار سیستم | اغلب دبی تحت تأثیر تغییرات فشار می شود | دبی تزریق معمولاً مستقل از فشار خط بوده و تثبیت شده است. |
| مکانیزم تزریق | بیشتر دینامیکی (گریز از مرکز، پروانه ای) | مثبت جا به جا کننده (پیستون، دیافراگم، پریستالتیک) |
| کاربرد متداول | انتقال آب، مایعات عمومی، پر کردن، تغذیه کلی صنایع | تزریق مواد شیمیایی، تصفیه آب / فاضلاب، تنظیم pH، استخر، افزودنی ها |
به صورت خلاصه، این محصول بیشتر برای تزریق کنترل شده و دقیق طراحی شده تا صرفاً انتقال سیال با سرعت یا حجم بالا.
چند کاربرد مهم پمپ تزریق:
این محصول یکی از تجهیزات حیاتی در صنایع شیمیایی، تصفیه آب، دارویی و غذایی است که با هدف تزریق دقیق و کنترل‌شده سیالات طراحی می‌شود. این پمپ‌ها برخلاف پمپ‌های معمولی، توانایی تنظیم حجم و دبی تزریق را دارند و می‌توانند مقدار دقیقی از مواد شیمیایی را به فرآیند اضافه کنند. از مهم ترین مزایای مهم این محصول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دقت بالا در حجم تزریق ⇒ کاهش ضایعات و هزینه مواد
قابلیت کار با سیالات خاص (خورنده، ویسکوز)
امکان تنظیم دبی بدون تغییر کل سیستم
بهبود عملکرد فرآیند و افزایش کیفیت نهایی
در انتخاب دوزینگ پمپ برای کاربرد صنعتی، بعضی نکات فنی خیلی مهم هستند:
اهمیت این محصول در صنایع مختلف به خاطر نقش مهم آن در کنترل دقیق تزریق مواد شیمیایی است. در بیشتر فرآیند های صنعتی، مقدار کمی از یک ماده می تواند تأثیر بزرگی بر کیفیت نهایی محصول داشته باشد. برای شرکت صنعتی مثل دلکو صنعت که با مواد شیمیایی، افزودنی ها و سیستم های تصفیه سر و کار دارد، دوزینگ پمپ اهمیت خاصی دارد:
تزریق دقیق مواد گران قیمت یا خورنده → کاهش هزینه و ریسک
تضمین کیفیت نهایی محصول یا آب / فاضلاب
جلوگیری از اضافه تزریق که می تواند به تجهیزات آسیب بزند یا مقررات زیست محیطی را نقض کند
امکان کنترل خودکار فرآیند و کاهش نیروی انسانی
فرض کنید در یک سیستم تصفیه آب صنعتی، نیاز است ۵۰ لیتر در ساعت از یک محلول ضد عفونی کننده به جریان ورودی ۵ ۰۰۰ لیتر در ساعت اضافه شود. یک دوزینگ پمپ با نسبت تزریق ۵۰/۵۰۰۰ یا معادل ۱ % باید انتخاب شود که دبی تزریق را بتوان دقیق تنظیم کرد. پمپ باید توانایی تزریق با فشار مناسب داشته باشد تا ماده در برابر فشار خط وارد شود، و مواد سازنده اش هم با ماده شیمیایی سازگار باشد.
پمپ های معمولی و دوزینگ پمپ ها هر دو کار انتقال سیال را دارند، ولی دوزینگ پمپ ها به منظور «تزریق دقیق، کنترل شده و با کیفیت بالا» طراحی شده اند. برای صنایع که مواد شیمیایی، افزودنی ها یا سیستم های حساس دارند، انتخاب درست دوزینگ پمپ و استفاده بی عیب از آن می تواند تفاوت چشم گیری در هزینه، ایمنی و عملکرد فرآیند ایجاد کند. اگر نیاز به مشاوره رایگان برای انتخاب مدل مناسب دارید، می توانید با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید. ما آماده ایم تا بر اساس نیاز واقعی شما، بهترین پیشنهاد را ارائه کنیم.
مقالات مرتبط
