پمپ روغن داغ چگونه کار می کند و چه ساختاری دارد؟
پمپ روغن داغ یکی از تجهیزات مهم در سیستم های حرارتی و صنعتی است که وظیفه انتقال روغن با دمای بالا را بر عهده دارد. در بیشتر صنایع مثل قیر سازی، تولید رزین، صنایع غذایی و سیستم های گرمایشی، نیاز به انتقال سیال با دمای بالا وجود دارد. در چنین شرایطی، پمپ روغن داغ (Hot Oil Pump) به عنوان یکی از اجزای مهم سیستم حرارتی عمل می کند. این پمپ با طراحی ویژه ای ساخته می شوند تا در دما های بالا (معمولاً تا ۳۵۰ درجه سانتی گراد) بدون افت راندمان کار کنند و دچار نشتی یا تخریب در اثر حرارت نشوند. شناخت ساختار داخلی و نحوه عملکرد این پمپ ها به مهندسان و بهره برداران کمک می کند تا انتخابی دقیق تر داشته باشند و طول عمر سیستم حرارتی خود را افزایش دهند. درک اصول عملکرد این دستگاه نه تنها برای خرید و نصب، بلکه برای نگهداری و بهینه سازی راندمان آن هم ضروری است، چون هر جزئی از این پمپ در عملکرد کلی سیستم گرمایشی تأثیر مستقیم دارد.
پمپ روغن داغ دستگاهی است که برای انتقال روغن حرارتی با دمای بالا در سیستم های گرمایشی و صنعتی به کار می رود. این پمپ ها به گونه ای طراحی شده اند که در دما های بالا (تا حدود ۳۵۰ درجه سانتی گراد) بدون افت فشار یا نشتی، روغن را در مدار به گردش درآورند. این محصول دستگاهی است که برای انتقال سیالات حرارتی (Heat Transfer Oils) در سیستم هایی که حرارت به صورت غیر مستقیم منتقل می شود، استفاده می شود. برخلاف پمپ های معمولی آب یا روغن، پمپ روغن داغ برای کارکرد در دمای خیلی بالا و ویسکوزیته متغیر سیال طراحی شده اند.
کار اصلی پمپ روغن داغ:
انتقال روغن حرارتی از منبع گرمایشی (مانند بویلر روغن داغ) به نقاط مصرف (مثل مبدل های حرارتی، قالب ها یا دیگ های صنعتی) و بازگرداندن آن به منبع حرارتی برای تکرار چرخه انتقال حرارت.
عملکرد این محصول مشابه پمپ های سانتریفیوژ یا دنده ای است، اما با طراحی ویژه ای که از آسیب در دما های بالا جلوگیری می کند.
پمپ از طریق ورودی، روغن داغ را از مخزن یا سیستم حرارتی مکش می کند. طراحی دهانه ورودی بزرگ تر از خروجی است تا جریان نرم تر و بدون کاویتاسیون (حباب زایی) وارد شود.
در داخل محفظه، پروانه (در پمپ های سانتریفیوژ) یا دنده ها (در مدل های دنده ای) با چرخش خود باعث افزایش انرژی جنبشی روغن می شوند. این انرژی، فشار سیال را بالا برده و روغن را با دبی مشخص به مسیر خروج هدایت می کند.
روغن با فشار بالا از خروجی پمپ خارج می شود و به شبکه لوله کشی سیستم حرارتی منتقل می شود تا حرارت مورد نیاز بخش های مختلف را تأمین کند.
برای درک عملکرد این تجهیز، باید با ساختار داخلی آن آشنا شویم. طراحی پمپ روغن داغ به گونه ای است که تحمل دما، پایداری مکانیکی و ایمنی در برابر نشتی را تضمین کند.
اجزای اصلی پمپ روغن داغ عبارتند از:
| جزء |
وظیفه اصلی |
توضیح فنی |
|
بدنه |
محفظه اصلی پمپ | معمولاً از چدن داکتیل یا فولاد ضد زنگ ساخته می شود تا در برابر دمای بالا مقاوم باشد. |
|
پروانه |
ایجاد انرژی جنبشی | در پمپ های سانتریفیوژ، پروانه باعث افزایش سرعت روغن و فشار آن می شود. |
|
محور یا شفت |
انتقال توان از موتور | توسط کوپلینگ به الکتروموتور متصل است و نیروی چرخشی را منتقل می کند. |
| یاتاقان | نگهداری و جلوگیری از لرزش | یاتاقان ها در برابر گرما طراحی شده اند تا انبساط حرارتی را کنترل کنند. |
|
آب بند مکانیکی |
جلوگیری از نشتی روغن داغ | از مواد مقاوم در برابر حرارت مانند گرافیت، سیلیکون یا تفلون ساخته می شود. |
|
محفظه خنک کاری |
حفظ دمای یاتاقان ها و آب بند | از تماس مستقیم دمای بالا با اجزای حساس جلوگیری می کند. |
پمپ های روغن داغ بر اساس ساختار داخلی و نوع کاربرد به چند دسته تقسیم می شوند:
پمپ روغن داغ سانتریفیوژ
پمپ روغن داغ دنده ای
پمپ روغن داغ مغناطیسی (بدون آب بند)
تحمل حرارت بالا: پمپ ها از فولاد آلیاژی یا چدن داکتیل ساخته می شوند تا در دماهای تا ۳۵۰ درجه بدون تغییر شکل کار کنند.
خنک کاری یاتاقان ها: در طراحی پمپ روغن داغ از سیستم خنک کننده (Air Cooling یا Water Cooling) برای جلوگیری از داغ شدن یاتاقان ها استفاده می شود.
دهانه ورودی بزرگ تر از خروجی: برای کاهش مقاومت جریان و جلوگیری از پدیده کاویتاسیون طراحی شده است.
عدم نیاز به سیل خارجی: در مدل های خاص، از شفت بلند و جدا کننده حرارتی استفاده می شود تا از انتقال حرارت به الکتروموتور جلوگیری شود.
راندمان بالا در دما های زیاد
قابلیت کارکرد مداوم بدون نیاز به خنک سازی خارجی
طراحی فشرده و کم صدا
مقاومت عالی در برابر خوردگی و سایش
نگهداری آسان و عمر مفید طولانی
پمپ های روغن داغ در سیستم هایی به کار می روند که انتقال حرارت یکنواخت و ایمن ضروری است.
بعضی از صنایع کاربردی عبارتند از:
پیش از خرید پمپ روغن داغ، باید چند پارامتر مهم را بررسی کنیم:
دمای کاری: انتخاب بر اساس نوع روغن و سیستم حرارتی.
ویسکوزیته سیال: روغن های با غلظت بالا نیاز به پمپ دنده ای دارند.
دبی و هد مورد نیاز: تعیین میزان جریان و ارتفاع فشار سیستم برای انتخاب درست مدل الزامی است.
جنس بدنه و پروانه: در محیط های خورنده یا شیمیایی، از فولاد ضد زنگ یا آلیاژ های خاص استفاده می شود.
نوع کوپلینگ و الکتروموتور: الکتروموتور سه فاز با کلاس عایق حرارتی F یا H برای تحمل دمای بالا توصیه می شود.
سرویس منظم پمپ روغن داغ باعث افزایش طول عمر و جلوگیری از نشتی یا افت راندمان می شود.
چک لیست نگهداری عبارت است از:
نکته: هر گونه نشت یا لرزش غیر عادی باید فوراً بررسی شود؛ چون در دما های بالا، حتی نشت جزئی می تواند خطرناک باشد.
از آنجا که روغن در دمای بالا گردش دارد، رعایت موارد ایمنی ضروری است:
استفاده از عایق حرارتی روی بدنه و لوله ها
نصب شیر اطمینان و سیستم بای پس
پرهیز از راه اندازی پمپ در حالت خشک
اطمینان از تهویه کافی در اتاق پمپ
استفاده از تجهیزات ضد انفجار در محیط های قابل اشتعال
پمپ روغن داغ، یکی از اجزای مهم در سیستم های انتقال حرارت غیر مستقیم است. درک ساختار و عملکرد آن کمک می کند تا هنگام خرید یا طراحی سیستم، انتخابی هوشمندانه داشته باشید. پمپ روغن داغ با ساختار مقاوم در برابر دما، یاتاقان های خنک شونده و آب بند های خاص، حرارت را با دقت و ایمنی در کل سیستم صنعتی شما به گردش در می آورد. اگر نیاز به مشاوره رایگان برای انتخاب مدل مناسب دارید، می توانید با کارشناسان دلکو صنعت تماس بگیرید. ما آماده ایم تا بر اساس نیاز واقعی شما، بهترین پیشنهاد را ارائه کنیم.
مقالات مرتبط
